Depresja u dzieci i młodzieży: kluczowe informacje dla rodziców i opiekunów
Depresja u dzieci i młodzieży: kluczowe informacje dla rodziców i opiekunów
Depresja jest jednym z najpowszechniej występujących zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży. W ciągu ostatnich lat obserwujemy wzrost liczby młodych ludzi zdiagnozowanych z tym schorzeniem. Czym jest depresja, jakie są jej objawy i kiedy warto szukać pomocy?
Czym jest depresja?
Depresja to zaburzenie nastroju charakteryzujące się trwałym obniżeniem nastroju, uczuciem smutku i zniechęcenia. Choć każdy z nas może czasem czuć się przygnębiony, prawdziwa depresja trwa dłużej i wpływa na codzienne funkcjonowanie osoby dotkniętej tym schorzeniem.
Objawy depresji u dzieci
U najmłodszych objawy depresji mogą być trudniejsze do zidentyfikowania niż u dorosłych. Wśród nich wyróżniamy:
- Zmniejszone zainteresowanie zabawą i codziennymi aktywnościami,
- Problemy z jedzeniem i snem,
- Wycofanie się z kontaktów z rówieśnikami,
- Nagłe wybuchy złości i płaczu,
- Wyrażane uczucia beznadziejności i smutku.
- Objawy depresji u młodzieży
W okresie dojrzewania objawy depresji mogą przybrać nieco inny charakter:
- Stałe uczucie smutku, beznadziejności, uczucie pustki,
- Utrata zainteresowania hobby i ulubionymi aktywnościami,
- Problemy z koncentracją i skupieniem uwagi,
- Zmiany w zachowaniu – nadmierna drażliwość, agresja,
- Zmiany w apetycie i wzorcach snu,
- Unikanie kontaktów z rówieśnikami, izolacja,
- Wyrażanie myśli samobójczych lub fascynacja śmiercią.
Kiedy szukać pomocy specjalisty?
Rodzice i opiekunowie powinni być czujni i obserwować zachowanie dziecka czy nastolatka. Jeżeli objawy depresji utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie, konieczne jest skonsultowanie się ze specjalistą. Szczególnie niepokojące są:
- Wyrażane przez dziecko myśli o śmierci czy samobójstwie,
- Drastyczne zmiany w zachowaniu, nastroju lub wzorcach snu,
- Problemy w funkcjonowaniu w szkole,
- Wycofanie się z kontaktów społecznych.
Jak rozmawiać z dzieckiem, u którego podejrzewamy depresję?
Rozmowa z dzieckiem, u którego podejrzewamy depresję, wymaga empatii, cierpliwości i otwartości. Pamiętajmy, że depresja może być dla dziecka trudna do zrozumienia i wyrażenia, dlatego ważne jest, aby podchodzić do tematu z dużą wrażliwością.
Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc w nawiązaniu rozmowy:
- Zapewnij odpowiednie otoczenie
Znajdź spokojne miejsce, w którym dziecko poczuje się bezpieczne i nie będzie zakłócane. Upewnij się, że jesteście nieprzerwani i skupieni tylko na sobie.
- Zacznij od ogólnych pytań
Możesz zacząć od prostych pytań, jak „Jak się dzisiaj czujesz?” lub „Zauważyłam/eś, że ostatnio jesteś bardziej zamyślony/a. Co się dzieje?”.
- Bądź cierpliwy
Daj dziecku czas na odpowiedź. Może potrzebować chwili, aby zebrać myśli lub zdecydować się na podzielenie się swoimi uczuciami.
- Słuchaj aktywnie
Kiedy dziecko mówi, bądź w pełni obecny. Unikaj przerywania, daj dziecku wiedzieć, że jesteś zainteresowany tym, co ma do powiedzenia, i że jesteś tam, aby pomóc.
- Nie minimalizuj uczuć
Unikaj stwierdzeń typu „To tylko etap” lub „Przejdzie ci”. Takie komentarze mogą sprawić, że dziecko poczuje się niezrozumiane i zniechęcone do dalszego dzielenia się swoimi uczuciami.
- Zachęcaj do wyrażania uczuć
Pomóż dziecku nazywać jego emocje i uczucia, pytając na przykład: „Czy czujesz się smutny/na?” lub „Czy coś cię martwi?”.
- Unikaj winy
Nie obwiniaj siebie ani dziecka za jego uczucia lub symptomy depresji. Zamiast tego skup się na tym, co możesz zrobić, aby pomóc.
- Proponuj pomoc
Zaproponuj wsparcie, które może pomóc dziecku radzić sobie z trudnościami. Może to być terapia, wsparcie w szkole lub rozmowy z innymi dorosłymi, którym dziecko ufa.
- Zachęcaj do aktywności
Zaproponuj spędzenie razem czasu na świeżym powietrzu, uprawianie sportu lub jakieś wspólne zajęcie, które może pomóc w poprawie nastroju.
- Nie bagatelizuj zagrożenia samobójczego
Jeśli dziecko wyraża myśli samobójcze, traktuj je poważnie. Zgłoś się po profesjonalną pomoc niezwłocznie.
Pamiętaj, że rozmowa z dzieckiem o depresji może być trudna, ale jest niezbędna. Wykazując się empatią, wsparciem i otwartością, możesz pomóc dziecku w radzeniu sobie z tym trudnym okresem w życiu. Jeżeli masz wątpliwości co do stanu psychicznego swojego dziecka, zawsze warto skonsultować się ze specjalistą.
Depresja u dzieci i młodzieży jest poważnym schorzeniem, które może mieć długotrwałe konsekwencje dla zdrowia psychicznego w dorosłym życiu. Ważne jest, aby być czujnym i reagować na ewentualne objawy, szukając wsparcia u specjalistów w dziedzinie zdrowia psychicznego.
Jeżeli chcesz skonsultować zachowanie swojego dziecka lub nastolatka zapraszam do kontaktu.