Oblicza niepłynności mowy – Konferencja Online
Zapraszam do wysłuchania Konferencji Online – Oblicza niepłynności mowy.
Podczas kolejnej, już III edycji spotkania, poruszyłam temat „Terapia jąkania u dzieci w starszym wieku szkolnym”.
Cała Konferencja jest bazą wiedzy, która jest wynikiem wieloletnich doświadczeń specjalistów z zakresu terapii jąkania i niepłynności mowy.
Konferencja jest skierowana zarówno dla młodych, rozpoczynających swoją karierę logopedów jak i rodziców i osób jąkających się.
Jąkanie u nastolatków – jakich rad nie udzielać młodzieży z jąkaniem
Jąkanie u nastolatków jest dla nich szczególnie kłopotliwe ze względu na niestosowne uwagi kierowane w ich kierunku. Być może osoba, która wypowiada „dobre rady” wcale nie ma złych intencji, jednakże zazwyczaj uwagi i rady osób, które nie mają specjalistycznej i fachowej wiedzy są bardzo krzywdzące. A więc czego nie mówić, gdy zaobserwujemy jąkanie u nastolatków, młodzieży czy młodych osób dorosłych? Jakich rad nie dawać? Jakie zwroty są wręcz niestosowne?
Poniżej krótka lista złych rad dla osób z jąkaniem:
” ODDYCHASZ JAK LORD VADER – ZRÓB COŚ Z TYM, ZRELAKSUJ SIĘ, ODDYCHAJ GŁĘBOKO”
Odpowiedź: Powodem jąkanie nie jest nieprawidłowy oddech; można zacząć „dyszeć”, gdy ktoś przerywa moją wypowiedź i głupio komentuje sposób w jaki mówię.
„CZY NIE LEPIEJ GDYBYŚ ŚPIEWAŁ – WTEDY NIE BĘDZIESZ SIĘ JĄKAŁ”
Odpowiedź: Wcale nie chcę śpiewać, chcę mówić, jak mówię.
„NIE MĘCZ SIĘ TAK, JA ZA CIEBIE POWIEM/ DOKOŃCZĘ ZDANIE”
Odpowiedź: Nikt nie chce, by ktoś zgadywał słowa, zdania, myśli; to MOJA sprawa co chcę powiedzieć, nawet gdy mogę się zająknąć..
„NO POWIEDZ TO WRESZCIE”
Odpowiedź: Dobrze rozmawia mi się z ludźmi, którzy nie wywierają na mnie presji i rozmowa toczy się bez napięć, gdy sam jesteś dobrym rozmówcą – to nie każdy potrafi.
„CZY PRZEZ JĄKANIE NIE MOŻESZ ROBIĆ PEWNYCH RZECZY?”
Odpowiedź: Mogę robić to, co chcę – mogę być sportowcem, aktorem, prezydentem; jąkam się i co z tego, to tylko moja sprawa.
„NIE MOŻESZ NAWET POWIEDZIEĆ SWOJEGO IMIENIA, ZRÓB COŚ Z TYM”
Odpowiedź: Zwracanie uwagi na sposób mojego mówienia sprawia, że źle się czuję i nie mam ochoty na rozmowę; jąkanie to sinusoida czasem odchodzi, ale i wraca.
Dziecko z jąkaniem – Porady dla babci i dziadka, cioci i wujka
Jak pomóc dziecku z jąkaniem?
Jeżeli czytacie te słowa, to znaczy, że macie w swojej rodzinie dziecko z jąkaniem, dziecko, które się zacina. Z pewnością pragniesz mu pomóc. Przeczytaj te kilka słów, które piszę w jego imieniu.
Jąkanie jest skomplikowanym zagadnieniem, więc dobrze jest trochę o nim poczytać. Z pewnością rodzice dziecka z jąkaniem mają od logopedy materiały, które można od nich pożyczyć. Z nich możesz się dowiedzieć się jak pomagać i jak nie przeszkadzać dziecku z niepłynnością mowy. Dziecko nie potrzebuje żadnych rad i komentarzy. Unikaj komentarzy w stylu: mów ładnie, powiedz to jak inne dzieci, powtórz, nie rozumiem co mówisz, no wyduś to wreszcie z siebie.
Dziecko z jąkaniem – jak z nim rozmawiać?
Najlepsze co możesz zrobić, to patrz na dziecko, gdy mówi. Daj mu skończyć słowo, zdanie, myśl, całą wypowiedź. Pokaż, że jesteś dobrym i uważnym rozmówcą – uśmiechaj się, kiwaj głową. Zawsze wykazuj zainteresowanie tematem, o którym dziecko opowiada. Być może nie widujecie się zbyt często i masz wiele do powiedzenia o sobie, ale i też interesuje cię co słychać u dziecka. Rozmawiając z dzieckiem z jąkaniem spróbuj ograniczyć ilość zadawanych mu pytań. Jeśli już pytasz to jednym pytaniem o jedną rzecz i poczekaj cierpliwie aż dziecko odpowie. Dziecko z jąkaniem potrzebuje trochę więcej czasu, aby dobrze zrozumieć o co pytasz. Daj dziecku czas zastanowić się jakich słów użyć w odpowiedzi i czasu by, powiedzieć to co chce powiedzieć.
Zastanów się, czy nie jesteś czasem gadułą – czy cały czas mówisz i być może nie dajesz dziecku z jąkaniem możliwości wypowiedzenia własnego zdania. Dorośli są wzorem dla dzieci i często są przez nie naśladowani – bądź dobrym wzorem, pokaż się z najlepszej strony. Zainteresuj dziecko czymś ciekawym. Pokaż mu swój warsztat, garaż z narzędziami, kuchnię, spiżarnię, ogród lub miejsce w domu, które najbardziej lubisz. Możecie razem zrobić wiele ciekawych rzeczy, których nie zrobią z dzieckiem rodzice np. domek na zimę dla owadów, poidło dla ptaków lub pszczół latem. Zrób z dzieckiem pyszne babeczki z rodzinnego przepisu. Pokaż mu, jak przesadza się kwiaty – z pewnością pomysłów znajdzie się wiele. Staraj się nie porównywać dziecka z niepłynnością z innymi dziećmi w rodzinie – jest przecież wspaniałe, tylko czasem po prostu się jąka.
Mity i prawdy na temat jąkania się
Mity na temat jąkania się
Na temat jąkanie się, osób z jąkaniem i terapii jąkania przez lata nagromadziło się wiele mitów. Szczególnie ważny jest fakt, że niektóre z nich są krzywdzące dla osób z jąkaniem się. Skąd się biorą tego typu mity na temat jąkania się? – Najczęściej z niewiedzy lub na opieraniu swojej wiedzy na przestarzałych informacjach.
MIT: Osoby jąkające nie są zbyt inteligentne
PRAWDA: Nie ma żadnej zależności pomiędzy jąkaniem a poziomem inteligencji
MIT: Jąkania można się nabawić poprzez słuchanie osoby z jąkaniem lub przez przebywanie z nią
PRAWDA: Nie można zarazić się jąkaniem. Nikt nie zna dokładnie przyczyny jąkania; badania naukowe wykazują, że historia rodzinna, rozwój neuromięśniowy, środowisko dziecka i jego cechy osobowościowe mogą wpłynąć na wystąpienie jąkania
MIT: Dla osoby z jąkaniem pomocne są „dobre rady”: weź głębszy oddech, mów wolniej, nie denerwuj się, pomyśl co chcesz powiedzieć
PRAWDA: Takie „rady” zazwyczaj uświadamiają osobie z jąkaniem jej problem.
Czy pomocne jest powtarzanie komuś „siedź prosto” – czy to cokolwiek daje?
Poza tym, dlaczego ktokolwiek ma zwracać ci uwagą? Czy robisz coś złego?
Czy ty zwracasz komuś uwagę?
MIT: Osoby z jąkaniem są nerwowe; Jąkanie jest powodowane zdenerwowaniem.
PRAWDA: Podenerwowanie nie powoduje jąkania. Nie należy zakładać, że osoby z jąkaniem są bardziej nerwowe, nieśmiałe, zalęknione. Również stres nie powoduje jąkania. Osoba z jąkaniem może czuć się niekomfortowo, jeśli współrozmówcy będą jej przerywać wypowiedź, wchodzić w słowo lub nie będą jej dopuszczać do głosu w rozmowie. Wtedy można się zdenerwować.
Porady dla dorosłych osób z jąkaniem
Jąkanie w wieku dorosłym – jak sobie radzić?
Prawdopodobnie wielu z Was próbowało podążać za „złotymi radami” dawanymi w celu redukcji jąkania.
– Zwolnij; uspokój się; pomyśl co chcesz powiedzieć; spróbuj to zaśpiewać;
oddychaj głęboko – być może znane są Wam te „pomocne” propozycje.
Nie wykluczone, że działały na chwilę, lecz nie rozwiązały z pewnością problemu jąkania.
Jeżeli jąkanie przybiera postać silnych bloków uniemożliwiających wypowiadanie, może pojawić się strach przed mówieniem, sytuacjami, osobami.
Dla niektórych z Was reakcje słuchaczy, mogą doprowadzać do wycofywania się z wypowiedzi.
Jak więc poradzić sobie z jąkaniem, gdy silnemu napięciu emocjonalnemu towarzyszy walka o to, by wypowiedzieć to, co chce się powiedzieć?
Jeśli naprawdę chcesz coś zmienić i rozwiązać własny problem, to zacznij od zmiany podejścia do zagadnienie jakim jest jąkanie.