Terapia Jąkania Palin – na czym polega ta metoda?

Terapia Jąkania Palin – na czym polega ta metoda?

Terapia jąkania Palin PCIT (Parent-Child- Integration -Therapy) jest pośrednią i spersonalizowaną metodą terapii dla dzieci poniżej 7 roku życia. Jest oparta na modelu wymagań i możliwości. Angażuje oboje rodziców. Wymaga szczegółowej oceny, która pomaga określić potrzeby dziecka w zakresie poprawy mowy i języka. Rodzice są również kluczowym elementem interwencji, odgrywają bardzo ważną rolę. Uczą się, jak radzić sobie z jąkaniem dziecka i jak na nie reagować podczas zabaw indywidualnych zwanych „czasem specjalnym”.

Przed rozpoczęciem terapii konieczna jest diagnoza – bez niej nie można ustalić głównych czynników mających wpływ na wystąpienie i rokowania zaburzenia. Diagnozę może przeprowadzić jedynie specjalista zajmujący się zaburzeniami płynności mowy.

Etapy terapii Palin PCI

Pierwszy etap terapii opiera się na sześciotygodniowym cyklu spotkań. Rodzice nagrywają filmy z interakcji pomiędzy nim a dzieckiem. Rodzice oglądają nagranie z klinicystą i określają, jakie pomocne strategie już stosują. Wybierają jedną z nich na tydzień i zwiększają jej użycie w Czasie Specjalnym. Strategie rodziców mogą polegać na zwiększeniu przerw między kolejnymi zwrotami, używaniu prostego języka dostosowanego do możliwości dziecka, zmniejszeniu tempa mowy, zrównoważeniu pytań i komentarzy, zwiększeniu kontaktu wzrokowego, pozwoleniu dziecku na prowadzenie zabawy. Strategiami rodzinnymi mogą być: pochwały, zasady wykonywania zwrotów, budowanie pewności siebie, otwarte mówienie o jąkaniu, codzienna rutyna i inne. Na koniec etapu klinicznego dokonuje się oceny postępów dziecka.

Drugi etap to sześciotygodniowa faza konsolidacji. Rodzice nadal stosują w domu strategie rodzinne i interakcyjne. Przesyłają raporty do klinicysty. Na koniec etapu ponownie oceniają postępy dziecka. Jeśli wyniki są zadowalające, nadal wdrażają wszystkie strategie przez rok, organizując trzy spotkania z klinicystą. Jeśli niepokoi ich płynność dziecka, wdrażane są strategie bezpośrednie.

Podejście metody Palin do jąkania

Palin PCIT jest zakorzeniony w wieloczynnikowym modelu jąkania, w teoriach systemów rodzinnych, terapii poznawczo-behawioralnej, terapii behawioralnej oraz terapii krótkoterminowej skoncentrowanej na rozwiązaniach. Czynniki fizjologiczne, czynniki mowy i języka, czynniki psychologiczne i czynniki środowiskowe są brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o leczeniu. Istnieją różne przyczyny jąkania, a także różne sposoby jego powstawania. Elaine Kelman i Alison Nicholas, dwie autorki książki „Practical Intervention for Early Childhood Stammering” wydanej w 2008 roku jako przewodnik po podejściu terapeutycznym Palin PCIT podkreślają, że klinicysta powinien skupić się na odkryciu tego, co wpływa na mowę dziecka, zwłaszcza na jej płynność. Samo jąkanie nie jest jedynym celem leczenia, jak również nie jest celem głównym. Równie ważne jest zmniejszenie niepokoju rodziców i poprawa ich zdolności do zarządzania płynnością dziecka. Naukowcy z Centrum Michaela Palina uznali, że rodzice dzieci jąkających się nie różnią się od rodziców dzieci nie jąkających się, ale ich postawa odgrywa kluczową rolę w terapii. Płynność mowy dziecka może być pod kontrolą, gdy rodzice zmodyfikują style interakcji, a bezpośrednia interwencja często okazuje się zbędna. Wiedza rodziców o dziecku stanowi podstawę terapii. Są oni ekspertami. Terapeuta działa jako moderator i wzmacniacz, a nie jako nauczyciel. Ta bliska współpraca jest konieczna, aby osiągnąć rezultaty.

Badacze udowodnili również skuteczność Palin PCIT. Jest to podejście, które ma podłoże teoretyczne i wpływa na wewnętrzne i zewnętrzne czynniki jąkania (Millard & Onslow, 2012, Millard, Zebrowski & Kelman, 2018). Wiemy, jak i dlaczego to działa. Takie podejście odpowiada na wiele pytań bez ich mnożenia. Ewentualne niejasności dotyczą samego leczenia, a nie korzeni programu (modyfikacje środowiska domowego, zmiany interakcji).