Jąkanie u młodzieży – co zrobić gdy nastolatek się jąka?
Jąkanie u młodzieży – co zrobić gdy nastolatek się jąka?
Młodzież doświadcza wielu problemów, a jąkanie się jest jednym z nich. Jąkanie się to spowolnione mówienie, powtarzanie słów lub sylab lub wstawianie słów do mówienia, które nie są wymagane w zdaniu.
Jąkanie się jest częstym problemem wśród młodzieży i może mieć wpływ na ich życie szkolne, społeczne i zawodowe. Zazwyczaj jąkanie się jest wynikiem stresu lub lęku i może wystąpić w różnych sytuacjach, takich jak przemawianie publicznie, rozmowy telefoniczne lub nawet odpowiedzi na pytania od nauczyciela.
Jąkanie się może być bardzo stresujące i przyprawiać młodzież o zakłopotanie. Może to skutkować izolacją społeczną, zmniejszoną pewnością siebie, trudnościami w nauce i problemami emocjonalnymi, takimi jak depresja i lęk.
Istnieje wiele sposobów leczenia jąkania się, w tym terapia mowy, terapia behawioralna i terapia poznawcza. Terapia mowy może pomóc młodzieży w wyeliminowaniu lub zminimalizowaniu jąkania się poprzez ćwiczenia oddechowe, świadome mówienie i poprawę postawy ciała. Terapia behawioralna może pomóc młodym ludziom w przezwyciężeniu lęku i stresu, które mogą powodować jąkanie się. Terapia poznawcza może pomóc młodym ludziom w zmianie negatywnych myśli i przekonań na temat jąkania się.
Rodzice i nauczyciele młodzieży powinni być świadomi problemu jąkania się i zachęcać młodzież do szukania pomocy w leczeniu problemu. Pomoc profesjonalna może być skutecznym sposobem na poradzenie sobie z jąkaniem się. Rodzice i nauczyciele mogą również pomóc młodzieży w budowaniu pewności siebie i wspierać ich w osiąganiu ich celów.
Jak pomóc nastolatkowi, który się jąka?
Pomoc nastolatkowi, który się jąka, wymaga cierpliwości i wyrozumiałości. Najlepszym sposobem jest zachęcanie go, aby mówił o swoich emocjach i emocjach innych. Pomóż mu znaleźć sposoby na radzenie sobie z jąkaniem, takie jak oddychanie lub mówienie powoli. Nie skupiaj się na jego jąkaniu ani nie wyśmiewaj go, gdy się jąka. Zachęcaj nastolatka, aby mówił wolno, wyraźnie i głośno. Jeśli to możliwe, zapewnij mu terapię logopedyczną, aby pomóc mu w radzeniu sobie z jąkaniem.
Jak budować pewność siebie nastolatka, który się jąka?
Budowanie pewności siebie u osób jąkających się jest szczególnie ważne. Poniżej kilka wskazówek jak budować pewność siebie u nastolatków, którzy się jąkają.
- Zawsze dawaj pozytywne wsparcie i zachęcaj do mówienia, nawet jeśli jest to trudne. Staraj się być spokojny i nie okazywać niepokoju.
- Skoncentruj się na tym, co mówi dziecko, a nie na tym, jak to mówi. Zachęcaj je do mówienia, ale nie przerywaj mu ani nie zadawaj zbyt wielu pytań.
- Pokazuj różne sposoby rozwiązywania problemów. Pokaż, że język może być narzędziem do wyrażania swoich myśli i uczuć, a nie źródłem frustracji.
- Zaakceptuj i wspieraj cudze reakcje i emocje. Naucz swoje dziecko, że to normalne i nie ma się czego wstydzić.
- Ucz dzieci, jak radzić sobie z sytuacjami stresującymi. Możesz to zrobić poprzez ćwiczenia relaksacyjne lub rozmowy na temat technik radzenia sobie ze stresem.
- Staraj się zachęcać dziecko do wychodzenia z domu i uczestniczenia w różnych aktywnościach. To pomoże mu poczuć się bardziej pewnym siebie i lepiej radzić sobie z sytuacjami społecznymi.
Jeżeli chcesz aby z Twoim nastoletnim dzieckiem popracował ktoś jeszcze i aby nakierować Was na odpowiednie tory podczas terapii – zapraszam do kontaktu.
Otoczenie jako istotny czynnik wpływający na jąkanie
Rodzina a jąkanie – Wpływ rodziny na jąkanie dziecka
Czy postępowanie rodziny a w szczególności rodziców może mieć wpływ na jąkanie? Jak bardzo jąkanie zależne jest od otoczenia dziecka? Zobacz poniżej.
Każde dziecko przychodzi na świat w rodzinie, która do osiągnięcia przez nie samodzielności ma bardzo ważny wpływ na jego życie. Mama i tata dziecka także wzrastali w rodzinach a relacje z własnymi rodzicami mogą mieć wpływ na wychowanie dziecka. Jeśli rodzice mieli dobre wzorce w domu, to prawdopodobnie będą je powtarzać w swojej rodzinie. Gdy jednak było to bardziej skomplikowane i trudne, to istnieją dwie możliwości. Pierwsza to powielanie błędów a druga to świadoma praca nad zmianą i przerwaniem nieprawidłowych relacji. Małe dziecko potrzebuje w pierwszym okresie życia przede wszystkim zaspokojenia podstawowych potrzeb koniecznych do przeżycia poza ciałem swojej mamy. Potem jego zainteresowania poszerzają się o swobodne i bezpieczne poznawanie otoczenia bliższego i dalszego. Rodzice są dla dziecka ważnymi osobami wprowadzającymi je w bezpieczny sposób w życie poza domem.
Wspomaganie mowy dziecka – jak nie zaszkodzić dziecku a jak pomagać?
Aby prawidłowo komunikować się, dziecko przechodzi skomplikowany proces nabywania języka. Jest to długa droga – u jednych szybsza, u niektórych wolniejsza. Rodzice nieraz chcieliby, żeby ich dziecko posługiwało się ładnymi zdaniami, prawidłowo odmieniało wyrazy, dobierało mądre słowa. Zdarza się, iż przyspieszanie tej bardzo trudnej dla dziecka umiejętności łączy się z tendencjami do nadmiernego korygowania i poprawiania. Rodzice mogą używać długich zdań, pełnych trudnych słów, przez co ich wypowiedzi są niełatwe w odbiorze. W procesie programowania i planowania mowy, dziecko potrzebuje zrozumieć co się do niego mówi i wiedzieć co chciałoby powiedzieć\odpowiedzieć. Rodzice mogą obawiać się, że używanie prostego słownictwa będzie miało niekorzystny wpływ na rozwój mowy ich dziecka, zwłaszcza jeśli ma ono trudności z poprawnym wypowiadaniem się. Badania naukowe wskazują, że nie jest to prawda. Rodzice, którzy potrafią dostosować sposób mówienia do możliwości dziecka, odkrywają, że to bardziej stymuluje, niż spowalnia rozwój mowy.
Co wpływa na jąkanie? – Jak rozmawiać z dzieckiem?
W rozmowach z dzieckiem oprócz języka bardzo ważne jest tempo mowy wypowiedzi. Zwłaszcza rodzinie, w której istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia jąkania lub takiej, w której dziecko się jąka. Podwyższone tempo mowy w otoczeniu dziecka może być czynnikiem ryzykownym dla utrzymania się niepłynności. Dlaczego wolniejsze tempo mowy i stosowanie pauz podczas mówienia może być pomocne? Dzięki temu dziecko ma więcej czasu, aby pomyśleć i zaplanować to, co chce powiedzieć. Dziecko może łatwiej zrozumieć mowę osób z jego otoczenia, ma poczucie, że ma czas i nie musi się śpieszyć. To pozwala dziecku myśleć i mówić we własnym tempie. Zazwyczaj, kiedy dzieci mówią wolniej, łatwiej im zachować płynność wypowiedzi.
Dla dobrej relacji z dzieckiem oprócz języka na odpowiednim poziomie, potrzebne są sygnały płynące z mowy ciała. Dla dziecka ważne jest, by czuło, iż jest słuchane przez patrzenie na niego, uśmiech, kiwanie głową, miłe gesty świadczące o bliskości. Dzięki temu może obserwować, czy są one ważne i czy rodzice są zainteresowani tym, co dziecko próbuje im przekazać.
Jeżeli ten temat jest dla Ciebie interesujący koniecznie zobacz inny artykuł omawiający czynniki wpływające na jąkanie. Jeżeli chcesz skonsultować się ze specjalistą w sprawie Twojego dziecka – skontaktuj się ze mną.
Porady dla dorosłych osób z jąkaniem
Jąkanie w wieku dorosłym – jak sobie radzić?
Prawdopodobnie wielu z Was próbowało podążać za „złotymi radami” dawanymi w celu redukcji jąkania.
– Zwolnij; uspokój się; pomyśl co chcesz powiedzieć; spróbuj to zaśpiewać;
oddychaj głęboko – być może znane są Wam te „pomocne” propozycje.
Nie wykluczone, że działały na chwilę, lecz nie rozwiązały z pewnością problemu jąkania.
Jeżeli jąkanie przybiera postać silnych bloków uniemożliwiających wypowiadanie, może pojawić się strach przed mówieniem, sytuacjami, osobami.
Dla niektórych z Was reakcje słuchaczy, mogą doprowadzać do wycofywania się z wypowiedzi.
Jak więc poradzić sobie z jąkaniem, gdy silnemu napięciu emocjonalnemu towarzyszy walka o to, by wypowiedzieć to, co chce się powiedzieć?
Jeśli naprawdę chcesz coś zmienić i rozwiązać własny problem, to zacznij od zmiany podejścia do zagadnienie jakim jest jąkanie.
Rady dla rodziców dzieci jąkających się – 7 kroków
rady dla rodziców dzieci jąkających się – 7 kroków
1. Mów do dziecka wolniej, spokojniej; używaj pauz, zwolnij swoje tempo mowy.
Dziecko dostanie od ciebie przekaz, że i ono nie musi się spieszyć. Będzie cię naśladować.
2. Zadawanie pytań – nie bombarduj dziecka pytaniami.
Unikaj pytań złożonych, dotyczących kilku spraw.
Zadawaj jedno pytanie w tym samym czasie.
Daj czas na odpowiedź.
Pozwalaj dokańczać zdania, nie dopowiadaj.
Spróbuj zmienić sposób zadawania pytań; zamiast „Co jadłeś na obiad?”, zapytaj „Ja jadłam zupę jarzynową ; ciekawe co było u ciebie”
3. Pełne, uważne słuchanie:
Utrzymuj kontakt wzrokowy
Skup się na informacji a nie na sposobie przekazu
Używaj mimiki, gestów, mowy ciała, tak by dziecko widziało, że interesuje cię to co ono mówi
Jeśli nie możesz w pełni uczestniczyć w rozmowie, bo np. prowadzisz samochód – powiedz to dziecku zamiast udawać że słuchasz
4. Mówienie naprzemienne w rodzinie – rodzice modelują rozmowy np. przy stole, tak by każdy miał czas na mówienie, by nikt nikomu nie przerywał, nie dopowiadał, powstrzymywał się od oceniania, nieprzyjemnych uwag.
5. Budowanie zaufania – skupiaj się na mocnych stronach dziecka (innych niż mówienie)
Używaj pochwał opisowych, dotyczących konkretu
Pokazuj, że dziecko jest dla ciebie ważne
Bądź serdeczny
6. Specjalny czas z dzieckiem – bez innych osób, bez „zakłócaczy” typu TV, telefon itp.
Zróbcie coś razem, porozmawiajcie.
Wystarczy 5 minut – ALE CODZIENNIE
Miej specjalny czas dla każdego ze swoich dzieci.
Nie traktuj jąkającego się dziecka w sposób szczególny.
7. Zasady – traktuj jąkające się dziecko normalnie
Dziecko jąkające się wymaga takiej samej dyscypliny jak inne dzieci np. obowiązkowości
Dzieci jąkające się też muszą być odpowiedzialne, grzeczne wobec rówieśników i dorosłych tak samo jak inne dzieci
Jąkanie nie ma być pretekstem do specjalnych przywilejów
Jak pomóc dziecku jąkającemu się w szkole
Jak pomóc dziecku jąkającemu się w szkole – informacje dla nauczycieli
Polecam kilka słów do nauczycieli z książeczki „Stuttering and your child: questions and answers. Tips for parents and teachers” wydaną przez The Stuttering Foundation (2015). Poniżej zamieszczam główne wnioski z artykułu dr Dean’a E. Williamsa. Podmiotem ich jest dziecko jąkające się – myślę jednak, że możemy te wskazówki odnieść do innych przypadków. Nauczyciele, logopedzi w swojej praktyce mogą spotkać dzieci nieśmiałe, zaniedbane, z wadami wymowy – cechami, które powodują iż „inne” dziecko staje się klasowym „głupim Jasiem”. W poniższym tekście zamiast słów: „dziecko jąkające się” – możesz wstawić imię dziecka, które w twojej klasie ma problemy z wypowiedziami ustnymi, które jest obiektem kpin dla innych osób.
Jak pomóc dziecku jąkającemu się w szkole – informacje dla nauczycieli
Dobre praktyki:
- Zorganizuj spotkanie z rodzicami dziecka, które się jąka przed rozpoczęciem zajęć (w danym roku szkolnym), pozwoli to poznać obawy i oczekiwania rodziców.
- Jeśli w placówce jest logopeda – porozmawiaj z nim, zapytaj o wskazówki dotyczące pracy z konkretnym dzieckiem. Jeśli jest terapeutą dziecka, zapytaj jakie są cele pracy.
- Nie pozwól dziecku jąkającemu się uciekać od niektórych aktywności tylko dlatego, że się jąka.
- Jeśli tylko to możliwe traktuj dziecko jąkające się, na równi z pozostałymi dziećmi w klasie – z wyjątkiem wypowiedzi ustnych, podczas których potrzebuje więcej czasu; skupiaj się na treści wypowiedzi a nie w jaki sposób jest realizowana.
- Dzieci które się jąkają powinny wypowiadać się przed całą klasą; nawet jeśli będą potrzebowały wsparcia by odnieść sukces.
- Porozmawiaj z dzieckiem jąkającym się, jakie są jego potrzeby/ optymalne warunki przy ustnych wypowiedziach; jak się czuje podczas nich i jak ty możesz mu pomóc.
- Zachęcaj dziecko do mówienia w domu na podobnych warunkach, przyjaznych dla siebie, zachęcających do słownych wypowiedzi.
Komunikacja:
- Daj dzieciom jąkającym się wystarczająco dużo czasu na wypowiedź; pamiętaj, że mają często kłopoty z rozpoczęciem wypowiedzi.
- Zachęcaj dzieci w klasie do stosowania zasad dobrej komunikacji – bez przerywania rozmówcy, mówienia za kogoś lub kończenia za kogoś wypowiedzi.
- Wyjaśnij klasie, że niepłynności mowy są jej częścią składową; sferą, nad którą należy pracować.
Ośmieszanie, kpiny, wyśmiewanie – nie pomagają ale utrudniają.
Na wszelkie sposoby tłumacz, że klasa nie jest miejscem na naśmiewanie się z kogokolwiek!
Zapamiętaj
Dbanie o to by wprowadzać w życie dobre praktyki może wiele zmienić!
Stuttering: 7 Tips For Talking With Your Child – The Stuttering Foundation
Compiled by Barry Guitar, Ph.D. and Edward G. Conture, Ph.D.
1. Speak with your child in an unhurried way, pausing frequently. Wait a few seconds after your child finishes speaking before you begin to speak. Your own slow, relaxed speech will be far more effective than any criticism or advice such as „slow down” or „try it again slowly.”
2. Reduce the number of questions you ask your child. Children speak more freely if they are expressing their own ideas rather than answering an adult’s questions. Instead of asking questions, simply comment on what your child has said, thereby letting him know you heard him.
3. Use your facial expressions and other body language to convey to your child that you are listening to the content of her message and not to how she’s talking.
4. Set aside a few minutes at a regular time each day when you can give your undivided attention to your child. During this time, let the child choose what he would like to do. Let him direct you in activities and decide himself whether to talk or not. When you talk during this special time, use slow, calm, and relaxed speech, with plenty of pauses. This quiet, calm time can be a confidence-builder for younger children, letting them know that a parent enjoys their company. As the child gets older, it can be a time when the child feels comfortable talking about his feelings and experiences with a parent.
5. Help all members of the family learn to take turns talking and listening. Children, especially those who stutter, find it much easier to talk when there are few interruptions and they have the listeners’ attention.
6. Observe the way you interact with your child. Try to increase those times that give your child the message that you are listening to her and she has plenty of time to talk. Try to decrease criticisms, rapid speech patterns, interruptions, and questions.
7. Above all, convey that you accept your child as he is. The most powerful force will be your support of him, whether he stutters or not.
Czasami po prostu się jąkam
Czasami po prostu się jąkam
Polecam książeczkę autorstwa Eelco de Geus „Czasami po prostu się jąkam”; jej adresatami są dzieci jąkające się w wieku od 7 do 12 lat a także rodzice, rodzeństwo, dziadkowie i nauczyciele. Autor w bardzo prosty sposób wyjaśnia dlaczego czasami dziecko się jąka, a czasami nie; dlaczego inni wyśmiewają jąkających się; przytacza historie jąkających się dzieci. Książeczka skierowana jest zwłaszcza do tych dzieci, które emocjonalnie reagują na swoje jąkanie. Ich mowę można opisać jako walkę i zmagania lub przeciwnie unikanie i wycofywanie się. Nie zawsze dorośli potrafią z nimi otwarcie mówić o jąkaniu.
Lektura tej książeczki pomoże zrozumieć jakie są odczucia dziecka podczas mówienia, komunikowania się.
„Każde dziecko mówi na swój sposób. Jedno mówi wolno, drugie szybciej. Jedno głośniej, drugie ciszej. Każdy ma indywidualny sposób mówienia i każdy jąka się na swój, specjalny sposób. I tak własnie powinno być. Czy nie byłoby nudno, gdybyśmy wszyscy byli tacy sami?” – fragment z rozdziału „Czasami się jąkasz a czasami nie”.
Na koniec za The Stuttering Foundation, autor przytacza mity na temat jąkania. Oto kilka z nich
- Mit: Pomocne dla osoby jąkającej się jest mówienie do niej: ” Weź głębszy oddech, zanim coś powiesz” lub „Najpierw pomyśl, co chcesz powiedzieć”.
- Prawda: Takie rady zwykle jeszcze bardziej uświadamiają jąkającej się osobie jej problem. Bardziej pomocne reakcje otoczenia to cierpliwe słuchanie i rozmawianie z osobą jąkającą się w wolniejszy sposób.
- Mit: Stres powoduje jąkanie.
- Prawda: Stres nie wywołuje jąkania, ale może być przyczyną nasilenia się tego problemu u osoby jąkającej się.
- Mit: Osoby jąkające się nie są zbyt inteligentne.
- Prawda: Nie ma absolutnie żadnej zależności pomiędzy jąkaniem a poziomem inteligencji
http://:http://www.stutteringhelp.org