Ryzyko jąkania u dzieci – od czego zależy?

Od czego zależy ryzyko jąkania u dzieci?

Ryzyko jąkania się u dzieci jest uzależnione od kilku czynników. Prowadzone badania i obserwacje pokazują, że można wyróżnić co najmniej 4 czynniki, które wpływają na jąkanie się dzieci. 

Przyczyna jąkania się u dzieci nie jest zwykle łatwa do określenia. Zdarza się, że objawy mogą pojawić się w wyniku stresu lub nerwowego napięcia. Czasem przyczyną może być choroba, taka jak dystonia lub choroba neurologiczna. W innych przypadkach przyczyna może leżeć w anatomii (budowie) jamy ustnej i krtani. Zawsze warto określić czy mamy do czynienia z jąkaniem wczesnodziecięcym, jąkaniem rozwojowym czy przyczyną pojawienia się jąkania jest jakaś choroba. 

Jąkanie wczesnodziecięce, jąkanie rozwojowe czy jąkanie z powodu choroby?

Jąkanie wczesnodziecięce to jąkanie, które rozpoczyna się przed 3. rokiem życia. Jest ono często spowodowane tym, że dziecko ma problemy z artykulacją (np. nie potrafi wymówić trudnych dźwięków). Jąkanie rozwojowe to natomiast taki typ jąkania, który może pojawić się pomiędzy 3., a 6. rokiem życia. Czynnikiem mogącym wywołać jego powstawanie są czynniki psychologiczne (np. stres). To czy Twoje dziecko zmaga się z jąkaniem wczesnodziecięcym czy z jąkaniem rozwojowym sprawdzi logopeda. Jeżeli zależy nam na zweryfikowaniu czy jąkanie nie jest spowodowane jakąś chorobą należy skonsultować się z lekarzem np. neurologiem, który zleci dodatkowe badania. 

 

Ryzyko jąkania u dzieci – Czy dziecko jest zagrożone jąkaniem? 

W chwili gdy dziecko zaczyna się jąkać zaniepokojeni rodzice, zaczynają się zastanawiać czy to problem chwilowy czy może należy jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą. 

Pewne czynniki mogą narażać dzieci na ryzyko jąkania u dzieci. Znajomość tych czynników pomoże Ci zdecydować, czy Twoje dziecko potrzebuje wizyty u logopedy.

Jakie są czynniki wpływające na możliwość wystąpienia jąkania?

• Historia rodzinna

Obecnie istnieją mocne dowody na to, że prawie połowa wszystkich jąkających się dzieci ma członka rodziny, który się jąka. Ryzyko, że Twoje dziecko faktycznie jąka się, zamiast po prostu mieć normalne niepłynności, wzrasta, jeśli ten członek rodziny nadal się jąka. Ryzyko jest mniejsze, jeśli członek rodziny wyrósł z jąkania jako dziecko. Dlatego, jeżeli w Twojej rodzinie występowały osoby, które się jąkały powinieneś obserwować rozwój mowy Twojego dziecka. Jeżeli zauważysz coś niepokojącego powinieneś niezwłocznie skonsultować się z logopedą i powiedzieć mu o tym, że w rodzinie były już osoby z jąkaniem. Taka informacja będzie bardzo przydatna w procesie diagnozy i pomoże odpowiednio szybko rozpocząć proces terapii. 

• Wiek dziecka a jąkanie

To kiedy dziecko zacznie się jąkać jest niezwykle ważną informacją. Warto zapisać moment kiedy zorientujemy się, że mowa naszego dziecka stała się niepłynna. Statystyki podają, że dzieci, które zaczynają się jąkać przed ukończeniem 3,5 roku życia, częściej wyrastają z jąkania. Jeśli Twoje dziecko zacznie się jąkać przed 3 rokiem życia, istnieje znacznie większa szansa, że ​​wyrośnie z tego w ciągu 6 miesięcy.

 

•  Płeć

Badania pokazują, że statystycznie częściej jąkają się chłopcy. Co więcej dziewczynki częściej niż chłopcy wyrastają z jąkania. W rzeczywistości na każdą jąkającą się dziewczynę przypada trzech do czterech chłopców. Skąd to rozróżnienie na płeć? Zauważa się, że we wczesnym dzieciństwie istnieją wrodzone różnice między mową i zdolnościami językowymi chłopców i dziewcząt. Dziewczynki często zaczynają szybciej mówić niż chłopcy i mają bogatsze słownictwo.

Wielu chłopców, którzy zaczynają się jąkać, wyrośnie z problemu. Ważne jest, abyś pamiętał, że jeśli twoje dziecko jąka się teraz, niekoniecznie oznacza to, że będzie się jąkać przez resztę swojego życia. 

• Czynniki psychologiczne

Okazuje się, że ważną rolę w jąkaniu odgrywają również czynniki psychologiczne.  Należy tutaj zwrócić szczególną uwagę chociażby na temperament dziecka i na jego skłonność do zamartwiania się. Jeżeli dziecko jest nadmiernym perfekcjonistą, najprawdopodobniej będzie traktować swoją niepłynność mowy jako negatywną przypadłość lub nawet porażkę. Traktowanie jąkania jako porażki będzie skutkować znacznym obniżeniem pewności siebie i samooceny. To z kolei będzie potęgować strach przed mówieniem i powstawanie blokad podczas mówienia. Wrażliwa osobowość dziecka, delikatność, chęć zadowolenia w połączeniu z nieśmiałością to także cechy, które mogą mieć znaczenia dla podtrzymywania niepłynności.

 

Jeżeli Twoje dziecko zaczęło się jąkać a dodatkowo występują u Was czynniki zwiększające ryzyko jąkania u dzieci, skontaktuj się ze mną, aby możliwie najszybciej wdrożyć działania terapeutyczne dla Twojego dziecka.