Samookceptacja u młodzieży: klucz do zrozumienia siebie
Czym jest samookceptacja?
Samookceptacja, mimo że często pomijana w szerokim kontekście zdrowia psychicznego, jest fundamentem, na którym zbudowane są nasze samopoczucie i samozadowolenie. To proces, w którym osoba uczy się akceptować siebie taką, jaką jest – ze swoimi mocnymi stronami, słabościami, sukcesami i porażkami.
Samookceptacja nie oznacza bierności wobec błędów czy braku motywacji do rozwoju. Przeciwnie, to umiejętność patrzenia na siebie z empatią i miłością, uznania swojego wartości i potencjału, jednocześnie akceptując swoje ograniczenia i błędy.
Dlaczego tak wiele młodzieży ma problem z samookceptacją?
Młodość jest okresem intensywnych zmian – fizycznych, emocjonalnych i społecznych. To czas, kiedy młodzi ludzie szukają swojego miejsca w świecie, próbują zrozumieć, kim są i jakie są ich wartości.
Wielu młodych ludzi boryka się z niskim poczuciem własnej wartości i samookceptacją z kilku powodów. Często odczuwają presję, by dostosować się do norm i oczekiwań społecznych, które mogą być nierealistyczne lub niezgodne z ich prawdziwą tożsamością. Social media także odegrały istotną rolę,kreując nieraz nierealistyczny obraz „idealnego życia”, z którym młodzi ludzie próbują się mierzyć.
Dodatkowo, w młodości wiele osób boryka się z niepewnością, lękiem przed przyszłością i poczuciem braku kontroli nad własnym życiem, co może prowadzić do negatywnego postrzegania siebie.
Jak możemy pomóc młodzieży, która ma problem z samookceptacją?
Edukacja: W szkołach i w domach powinniśmy nauczyć młodzież o samookceptacji. Działania te powinny obejmować przekazywanie informacji o znaczeniu zdrowia psychicznego, uczenie empatii i akceptacji, a także pokazanie, że wszyscy jesteśmy unikalni i różni, i to jest nasza siła.
Wsparcie emocjonalne: Warto rozmawiać z młodzieżą o ich uczuciach, pomagać im zrozumieć, że to, co czują, jest ważne i ma znaczenie. Powinniśmy też zapewnić im przestrzeń do wyrażania emocji bez obaw o ocenę czy krytykę.
Zachęta do samorozwoju: Pomoc młodzieży w odkrywaniu ich pasji i talentów może zwiększyć ich poczucie własnej wartości i samookceptacji. Zamiast kładzenia nacisku na osiągnięcia, powinniśmy skupić się na procesie i cieszeniu się z drobnych sukcesów.
Profesjonalna pomoc: Jeżeli młoda osoba ma poważne problemy z samookceptacją, które wpływają na jej zdrowie psychiczne i codzienne życie, pomoc psychologa czy terapeuty może być niezbędna. Osoby, które mają problem z zaakceptowaniem siebie i niskim poczuciem własnej wartości zapraszam do konsultacji indywidualnej.
Poszerzając swoją wiedzę konieczną w rozwiązywaniu problemów moich obecnych i przyszłych pacjentów jestem w trakcie czteroletniej specjalizacji z psychoterapii dzieci i młodzieży w Laboratorium Psychoedukacji w Warszawie.
Na co dzień pomagam nastolatkom i młodzieży nauczyć się na nowo postrzegać siebie i uwierzyć w swoje możliwości. Zapraszam do konsultacji.
Nauka czytania u dziecka jąkającego się
Nauka czytania u dziecka jąkającego się
Nauka czytania u dziecka jąkającego się w wieku wczesnoszkolnym to fascynujący proces, stanowiący kamień milowy przyszłej edukacji i rozwoju. W tym kluczowym okresie życia, młode umysły z niezwykłą ciekawością. Dzieci odkrywają świat liter i słów, ucząc się rozumieć znaczenia oraz łączyć je w logiczne sekwencje. Nauka ta, choć niejednokrotnie pełna wyzwań, prowadzi do osiągnięcia nieocenionych umiejętności. Umożliwiają one dzieciom pełniejsze doświadczanie świata wokół nich oraz stawianie czoła przyszłym wyzwaniom.
Proces nauki czytania u dziecka jąkającego się nie jest prosty i często wymaga długotrwałych, systematycznych ćwiczeń, aby osiągnąć zadowalający poziom biegłości. Dzieci rozwijają się w różnym tempie, co sprawia, że niektóre z nich opanowują czytanie szybciej, podczas gdy inne potrzebują więcej czasu oraz wsparcia, by doskonalić technikę czytania. Szczególnie trudne może być to dla dzieci z jąkaniem, które mogą napotkać dodatkowe przeszkody i wymagają bardziej spersonalizowanego podejścia w procesie edukacji. Dlatego tak ważne jest, aby nauczyciele i rodzice wykazywali cierpliwość oraz zrozumienie, dostosowując metody nauczania do indywidualnych potrzeb każdego ucznia, wspierając go na drodze do opanowania umiejętności czytania.
Jak jąkanie wpływa na naukę czytania u dziecka jąkającego się?
Jąkanie może wpłynąć na czytanie dziecka jąkającego się na różne sposoby, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Oto niektóre z nich:
- Utrudnienia w płynności mowy: Dzieci z jąkaniem mogą mieć problemy z płynnością mowy, co może wpływać na ich zdolność do czytania na głos. Może to powodować frustrację, lęk i niechęć do czytania.
- Samoocena i motywacja: Jąkanie może wpływać na samoocenę dziecka, prowadząc do uczucia niepewności i obaw przed ośmieszaniem się. W rezultacie, dzieci mogą unikać czytania na głos, co utrudnia ćwiczenie i doskonalenie umiejętności czytania.
- Koncentracja i uwaga: Dzieci z jąkaniem mogą skupiać się bardziej na kontrolowaniu swojego mówienia, co może odciągać uwagę od właściwego zrozumienia tekstu czytanego.
- Tempo czytania: W niektórych przypadkach, dzieci z jąkaniem mogą czytać wolniej niż rówieśnicy, co może utrudniać utrzymanie płynności i zrozumienia tekstu.
Mimo tych wyzwań, ważne jest, aby pamiętać, że dzieci z jąkaniem mogą osiągnąć biegłość w czytaniu. Kluczem jest indywidualne podejście do nauczania, dostosowane do potrzeb dziecka. Wsparcie nauczycieli i rodziców, cierpliwość oraz zachęta są niezbędne w procesie nauki czytania u dziecka jąkającego się, szczególnie dla tych, którzy borykają się z jąkaniem.
Czy jąkająca się osoba jest w stanie czytać w sposób płynny?
Tak. Okazuje się, że jest to kwestią bardzo indywidualną. Niektóre osoby dorosłe czytają bardzo płynnie, podczas gdy u niektórych niepłynność mowy wpływa również na czytanie. Jąkanie może wpływać na czytanie dziecka jąkającego się w różnym stopniu w zależności od indywidualnych cech osoby oraz nasilenia jąkania. W rzeczywistości, wielu jąkających się osób potrafi czytać płynnie, gdyż czytanie w myślach nie wymaga używania narządów mowy ani nie naraża na stres związany z mówieniem w obecności innych osób.
Jąkanie a czytanie na głos
W przypadku czytania na głos, jąkanie może wpływać na płynność czytania w różnym stopniu. Niektóre osoby, mimo jąkania, potrafią czytać płynnie, gdyż czytanie z tekstu wymaga innego rodzaju procesowania języka niż mówienie na bieżąco. Warto jednak zauważyć, że dla niektórych osób, niepłynność mowy może się przełożyć na niepłynność czytania na głos, szczególnie w sytuacjach stresowych.
Kluczowe jest zrozumienie, że osoby jąkające się mogą wykazywać różne umiejętności czytania, zarówno płynne, jak i niepłynne, które mogą ulegać zmianom w zależności od sytuacji czy kontekstu. Wspieranie tych osób w procesie nauki czytania i rozwijania umiejętności językowych powinno opierać się na indywidualnym podejściu, uwzględniającym ich potrzeby, potencjał oraz wyzwania związane z jąkaniem.
Jeżeli chcesz pomóc swojemu jąkającemu się dziecku w nauce czytania. Skontaktuj się ze mną aby opracować strategię, która pomoże Wam bez frustracji przejść przez proces uczenia się płynnego czytania.
Jak odróżnić jąkanie od zacinania?
Jak odróżnić jąkanie od zacinania?
Niepłynność mowy może przybierać różne postaci. Może ono objawiać się jako jąkanie lub jako
zacinanie. Jaka jest różnica pomiędzy jednym a drugim? Zapraszamy do lektury.
Jąkanie i zacinanie to dwa zaburzenia mowy, które często są mylone ze sobą, jednak są to dwa odrębne
problemy. Jąkanie jest zaburzeniem płynności mowy, które charakteryzuje się powtarzaniem,
wydłużaniem lub zacięciem się na określonych dźwiękach lub słowach. Zacinanie natomiast, to
zaburzenie płynności mowy, w którym występują przerwy lub blokady w trakcie mówienia.
Jąkanie to zaburzenie płynności mowy, które często objawia się w okresie dzieciństwa. Dzieci, które
jąkają się, mają problemy z płynnym wypowiadaniem się, często powtarzają słowa lub dźwięki, co może
prowadzić do poczucia izolacji i frustracji.
Zacinanie to zaburzenie płynności mowy, które charakteryzuje się przerwami lub blokadami w trakcie
mówienia. Osoby, które zacinają się, mogą powtarzać dźwięki lub słowa, a także wyciągać dźwięki lub
wydawać odgłosy podczas mówienia. Zacinanie często występuje w momencie, kiedy osoba doświadcza
stresu, presji lub emocjonalnego napięcia.
Jąkanie i zacinanie – jak leczyć?
Choć jąkanie i zacinanie są dwoma różnymi zaburzeniami, istnieją pewne sposoby, które mogą pomóc w
poprawie płynności mowy. W przypadku jąkania, osoby mogą skorzystać z terapii mowy, której celem
jest nauka płynnego i swobodnego wypowiadania się.
W przypadku zacinania, ważne jest, aby osoby unikały stresu i emocjonalnego napięcia, które mogą
nasilać objawy zaburzenia. Ważne jest również, aby zwrócić uwagę na tempo mówienia i próbować
mówić powoli i wyraźnie.
Ważne jest, aby pamiętać, że jąkanie i zacinanie to dwa odrębne zaburzenia mowy, które wymagają
różnych podejść terapeutycznych. Jeśli zauważysz u siebie lub u kogoś bliskiego objawy zaburzeń
mowy, warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą od terapii mowy, który pomoże w doborze
odpowiedniego leczenia i ćwiczeń, które pomogą w poprawie płynności mowy.
Życzenia Świąteczne
Jak rozmawiać z dorosłą osobą, która się jąka?
Jak rozmawiać z dorosłą osobą, która się jąka?
Jąkanie jest zaburzeniem mowy, które dotyka ludzi w każdym wieku, w tym dorosłych. Dla wielu dorosłych, którzy się jąkają, może to być przewlekłe zaburzenie trwające całe życie, które może być wyzwaniem do radzenia sobie na co dzień.
Każdy z nas może spotkać się z możliwością rozmowy z osobą z niepłynnością mowy. Jako słuchacz, istnieje kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby rozmowy z jąkającymi się dorosłymi były łatwiejsze i bardziej komfortowe.
Co robić podczas rozmowy z dorosłą osobą jąkającą się?
Przede wszystkim, należy unikać robienia uwag typu „Zwolnij” czy „Weź oddech”, ponieważ mogą one być nieodpowiednie i nieprzydatne dla osoby, która się jąka. Zamiast tego, ważne jest, aby być aktywnym słuchaczem i wykazywać zainteresowanie wypowiedzią rozmówcy. Należy zachować naturalny kontakt wzrokowy i cierpliwie poczekać, aż osoba skończy mówić. Nigdy nie należy kończyć jej zdań lub próbować wypełnić słów za nią. W przypadku rozmowy przez telefon, trzeba mieć na uwadze, że osoby jąkające się mogą mieć trudności w kontrolowaniu swojej mowy, dlatego należy zachować cierpliwość i nie przerywać rozmowy przedwcześnie
Pamiętaj, że osoby, które się jąkają, mogą mieć trudności w komunikacji, ale to nie oznacza, że są mniej inteligentne lub mniej wartościowe. Zachęcaj i słuchaj, a będziesz w stanie zbudować silniejsze i bardziej empatyczne relacje. Mów przyjaźnie i spokojnie. Mówiąc spokojnie i powoli, możesz stworzyć bardziej zrelaksowaną i komfortową atmosferę, ułatwiając osobie, która się jąka, komunikację z Tobą.
Podsumowując, jąkanie jest zaburzeniem mowy, które może być wyzwaniem dla dorosłych do czynienia, ale z odpowiednim wsparciem, mogą komunikować się skutecznie. Jako słuchacz, istotne jest, aby być cierpliwym, uprzejmym i wyrozumiałym oraz unikać komentarzy lub udzielania prostych rad, które mogą być postrzegane jako niepomocne. Podążając za tymi wskazówkami, możesz stworzyć wygodne i wspierające środowisko dla tych, którzy się jąkają, aby wyrazić siebie pewnie i z łatwością.
Jak swoją sytuację postrzega osoba, która się jąka? – Wypowiedź osoby z niepłynnością mowy
„Jąkanie to coś więcej niż tylko obserwowane zaburzenia w mowie, postrzegane przez słuchaczy. Jąkanie to moment w którym osoba mówiąca odczuwa utratę kontroli. Jest to chwila gdy osoba wie co chce powiedzieć ale nie jest w stanie tego z siebie wydobyć. Jąkanie to w zasadzie
emocjonalne reakcje: wstyd, poczucie winny, zmartwienie, niepokój, zakłopotanie, emocjonalny ból, beznadziejność, emocjonalne wyczerpanie i strach. Są to reakcje na ukryte uczucie utknięcia lub niezdolności do komunikowania się w sposób, w jaki dana osoba chciała. Jąkanie ogranicza wiele aspektów życia. Powoduje poczucie niskiej pewności siebie oraz poczucie niskiej własnej wartości.
Jąkanie rozwija się w oparciu o indywidualne doświadczenia i tendencje każdej osoby. Jąkanie pojawia się gdy ludzie doświadczają negatywnych emocji, ograniczeń i efektów w świecie rzeczywistym, które negatywnie wpływają na jakość życia.
W moim przypadku jąkanie spowodowane jest doświadczoną przemocą emocjonalną. Przemoc pojawiała się sporadycznie, można rzec że prawie jej nie było, jednak była na tyle intensywna że do tej pory odczuwam jej skutki. Ojciec przynosił problemy do domu, stosował agresję słowną oraz wywoływał nieadekwatne poczucie winy wobec osób nad którymi miał przewagę psychiczną, materialną oraz fizyczną. Za każdym razem gdy coś nie szło po jego myśli byłem krytykowany i upokarzany. Raz nawet doszło do tego że uderzył mnie zeszytem i zabronił wychodzić z pokoju przez kilka dni. Słowa wypowiedziane przez ojca: ‘’ nie zasłużył na jedzenie ! ‘’ ; ‘’ krótko trzeba go trzymać bo są efekty ! ‘’ bolą mnie do dzisiaj. W domu rodzinnym doświadczyłem wielu negatywnych sytuacji.”
„Moją naturalną reakcją było podporządkowanie się ojcowi i jego metodą, spowodowało to obniżenie poczucia własnej wartości oraz postawę ciągle wycofanej osoby. Konsekwencją tego był strach przed wyrażaniem swojego zdania i poglądów. Strach przed mówieniem tak głęboko zakorzenił sie że stał się centralnym problemem, który ogranicza wiele aspektów mojego aktualnego życia. Mam wiele problemów w sobie, których nie mogę wyrazić bo boję się być osądzonym.”
Jąkanie występuję wtedy gdy mam trudności z powiedzeniem tego co chcę powiedzieć.
Przykład przemocy emocjonalnej i jak wygląda ona z dwóch perspektyw Rodzic mówi: “Ty kretynie! Nie słyszysz, co do ciebie mówię?! Uspokój się i przestań w końcu skakać! Nie mam już siły użerać się z tobą dłużej!” Rodzic czuje: “Jestem wściekły i zmęczony. Nie wiem, skąd on ma tyle energii. Kręci się, podskakuje, a ja potrzebuję chwili spokoju, muszę pomyśleć, jak wytłumaczyć szefowi swoje wcześniejsze wyjście, skąd wziąć pieniądze na kolejne raty, składki i nowe buty, które tym skakaniem niszczy. Powinien zrozumieć, że jestem rozdrażniony i zły. To bezmyślne, radosne podskakiwanie irytuje mnie i wprowadza w moje myśli jeszcze większy chaos. Kocham go, ale nie wytrzymuję. Niech przestanie ciągle się dopominać o uwagę!”
„Dziecko słyszy i czuje: „Ty kretynie! – słyszę, jak krzyczysz nade mną. Przez chwilę myślę, że mówisz to do tego dużego chłopaka, który stoi koło nas. Podnoszę głowę i widzę twoje niedobre oczy skierowane na mnie. Uspokój się! – słyszę i już wiem, że nie opowiem ci o tym, jak malowałem w przedszkolu zaczarowany ogród, jak skakałem na jednej nodze dookoła sali i jak za tobą tęskniłem i czekałem, kiedy przyjdziesz. Jesteś zły i smutny, a ja nie wiem, jak cię pocieszyć, więc podskakuję koło ciebie, bo podskakiwanie jest fajne i może jakbyś spróbował, to zrobiłoby się jakoś weselej. Jesteś zły, bo to ja jestem niedobrym dzieckiem, które martwi swojego rodzica. Nikt nie lubi takich dzieci”.
Terapia psychodynamiczna w jąkaniu
Terapia psychodynamiczna w jąkaniu
Od wielu lat zajmuję się terapią jąkania u dzieci, młodzieży i dorosłych. Po ukończeniu europejskiej specjalizacji z zaburzeń płynności mowy (ECSF) wydawało mi się, że problem terapii jąkania jest dla mnie już dostatecznie wyjaśniony. Im więcej pracuję z rodzinami osób z jąkaniem i z osobami jąkającymi się, tym bardziej uświadamiam sobie, że jest jeszcze wiele zagadnień do odkrycia.
Nowe spojrzenie na jąkanie
Niepłynność mowy, jąkanie, zacięcia – to nie tylko problem z płynnością wypowiedzi. Według nowoczesnego spojrzenia na jąkanie – to wieloczynnikowe zjawisko złożone z kilku komponentów. Głównymi determinantami jąkania są: etiologia\pochodzenie oraz fizjologiczny rozwój układu koordynującego programowanie i planowanie mowy, językowe możliwości osoby, zaopiekowanie lub jego deficyty ze środowiska oraz osobowość i predyspozycje charakterologiczne.
U osób z jąkaniem utrwalonym terapeuta powinien posiadać odpowiednią, szeroką wiedzę o dwóch ostatnich składnikach. Terapeuta łączący jąkanie długotrwałe, w oparciu o psychodynamiczne podejście, potrafi odpowiednio postawić diagnozę i zauważyć najważniejsze potrzeby pacjenta.
Istota problemu niepłynności mowy
Nie można zrozumieć istoty problemu człowieka bez uznania dwóch odrębnych, ale będących z sobą w interakcji wymiarów – poziomu rozwojowego jego osobowości i stylu utartych zachowań, reakcji przyjętych na przestrzeni lat „bycia w związku” ze swoim kłopotem. W długotrwałym jąkaniu zdarza się, iż pacjenci mają za sobą terapie działające na „objawy” niepłynności, znają techniki upłynniania mowy, uczestniczyli w turnusach, grupach J. a dalej jąkają się. Wiedza o jąkaniu nie zawsze jest wiedzą o człowieku, który się jąka.
Zadaniem terapeuty może być wspieranie pacjenta w akceptacji swoich ograniczeń, ale równolegle rozwijania poczucia sprawczości, tolerancji dla szerokiego zakresu myśli i uczuć, realistycznej samooceny, bliskości w relacjach, wrażliwości i świadomości samego siebie.
Poznanie samego siebie, zrozumienie swojej historii, sposobów reagowania w sytuacjach trudnych pomaga zmienić, to co przeszkadza w osiągnięciu szczęścia w życiu i zadowolenia z siebie.
Wierzę, że studia specjalizacyjne w Laboratorium Psychoedukacji w Warszawie pomogą mi jeszcze bardziej całościowo spojrzeć na osobę z jąkaniem, u której niepłynność jest tylko widocznym czubkiem góry lodowej ukrytych głęboko trosk. Zapraszam do kontaktu.
Jąkanie u młodzieży – co zrobić gdy nastolatek się jąka?
Jąkanie u młodzieży – co zrobić gdy nastolatek się jąka?
Młodzież doświadcza wielu problemów, a jąkanie się jest jednym z nich. Jąkanie się to spowolnione mówienie, powtarzanie słów lub sylab lub wstawianie słów do mówienia, które nie są wymagane w zdaniu.
Jąkanie się jest częstym problemem wśród młodzieży i może mieć wpływ na ich życie szkolne, społeczne i zawodowe. Zazwyczaj jąkanie się jest wynikiem stresu lub lęku i może wystąpić w różnych sytuacjach, takich jak przemawianie publicznie, rozmowy telefoniczne lub nawet odpowiedzi na pytania od nauczyciela.
Jąkanie się może być bardzo stresujące i przyprawiać młodzież o zakłopotanie. Może to skutkować izolacją społeczną, zmniejszoną pewnością siebie, trudnościami w nauce i problemami emocjonalnymi, takimi jak depresja i lęk.
Istnieje wiele sposobów leczenia jąkania się, w tym terapia mowy, terapia behawioralna i terapia poznawcza. Terapia mowy może pomóc młodzieży w wyeliminowaniu lub zminimalizowaniu jąkania się poprzez ćwiczenia oddechowe, świadome mówienie i poprawę postawy ciała. Terapia behawioralna może pomóc młodym ludziom w przezwyciężeniu lęku i stresu, które mogą powodować jąkanie się. Terapia poznawcza może pomóc młodym ludziom w zmianie negatywnych myśli i przekonań na temat jąkania się.
Rodzice i nauczyciele młodzieży powinni być świadomi problemu jąkania się i zachęcać młodzież do szukania pomocy w leczeniu problemu. Pomoc profesjonalna może być skutecznym sposobem na poradzenie sobie z jąkaniem się. Rodzice i nauczyciele mogą również pomóc młodzieży w budowaniu pewności siebie i wspierać ich w osiąganiu ich celów.
Jak pomóc nastolatkowi, który się jąka?
Pomoc nastolatkowi, który się jąka, wymaga cierpliwości i wyrozumiałości. Najlepszym sposobem jest zachęcanie go, aby mówił o swoich emocjach i emocjach innych. Pomóż mu znaleźć sposoby na radzenie sobie z jąkaniem, takie jak oddychanie lub mówienie powoli. Nie skupiaj się na jego jąkaniu ani nie wyśmiewaj go, gdy się jąka. Zachęcaj nastolatka, aby mówił wolno, wyraźnie i głośno. Jeśli to możliwe, zapewnij mu terapię logopedyczną, aby pomóc mu w radzeniu sobie z jąkaniem.
Jak budować pewność siebie nastolatka, który się jąka?
Budowanie pewności siebie u osób jąkających się jest szczególnie ważne. Poniżej kilka wskazówek jak budować pewność siebie u nastolatków, którzy się jąkają.
- Zawsze dawaj pozytywne wsparcie i zachęcaj do mówienia, nawet jeśli jest to trudne. Staraj się być spokojny i nie okazywać niepokoju.
- Skoncentruj się na tym, co mówi dziecko, a nie na tym, jak to mówi. Zachęcaj je do mówienia, ale nie przerywaj mu ani nie zadawaj zbyt wielu pytań.
- Pokazuj różne sposoby rozwiązywania problemów. Pokaż, że język może być narzędziem do wyrażania swoich myśli i uczuć, a nie źródłem frustracji.
- Zaakceptuj i wspieraj cudze reakcje i emocje. Naucz swoje dziecko, że to normalne i nie ma się czego wstydzić.
- Ucz dzieci, jak radzić sobie z sytuacjami stresującymi. Możesz to zrobić poprzez ćwiczenia relaksacyjne lub rozmowy na temat technik radzenia sobie ze stresem.
- Staraj się zachęcać dziecko do wychodzenia z domu i uczestniczenia w różnych aktywnościach. To pomoże mu poczuć się bardziej pewnym siebie i lepiej radzić sobie z sytuacjami społecznymi.
Jeżeli chcesz aby z Twoim nastoletnim dzieckiem popracował ktoś jeszcze i aby nakierować Was na odpowiednie tory podczas terapii – zapraszam do kontaktu.
Terapia Jąkania Palin – na czym polega ta metoda?
Terapia Jąkania Palin – na czym polega ta metoda?
Terapia jąkania Palin PCIT (Parent-Child- Integration -Therapy) jest pośrednią i spersonalizowaną metodą terapii dla dzieci poniżej 7 roku życia. Jest oparta na modelu wymagań i możliwości. Angażuje oboje rodziców. Wymaga szczegółowej oceny, która pomaga określić potrzeby dziecka w zakresie poprawy mowy i języka. Rodzice są również kluczowym elementem interwencji, odgrywają bardzo ważną rolę. Uczą się, jak radzić sobie z jąkaniem dziecka i jak na nie reagować podczas zabaw indywidualnych zwanych „czasem specjalnym”.
Przed rozpoczęciem terapii konieczna jest diagnoza – bez niej nie można ustalić głównych czynników mających wpływ na wystąpienie i rokowania zaburzenia. Diagnozę może przeprowadzić jedynie specjalista zajmujący się zaburzeniami płynności mowy.
Etapy terapii Palin PCI
Pierwszy etap terapii opiera się na sześciotygodniowym cyklu spotkań. Rodzice nagrywają filmy z interakcji pomiędzy nim a dzieckiem. Rodzice oglądają nagranie z klinicystą i określają, jakie pomocne strategie już stosują. Wybierają jedną z nich na tydzień i zwiększają jej użycie w Czasie Specjalnym. Strategie rodziców mogą polegać na zwiększeniu przerw między kolejnymi zwrotami, używaniu prostego języka dostosowanego do możliwości dziecka, zmniejszeniu tempa mowy, zrównoważeniu pytań i komentarzy, zwiększeniu kontaktu wzrokowego, pozwoleniu dziecku na prowadzenie zabawy. Strategiami rodzinnymi mogą być: pochwały, zasady wykonywania zwrotów, budowanie pewności siebie, otwarte mówienie o jąkaniu, codzienna rutyna i inne. Na koniec etapu klinicznego dokonuje się oceny postępów dziecka.
Drugi etap to sześciotygodniowa faza konsolidacji. Rodzice nadal stosują w domu strategie rodzinne i interakcyjne. Przesyłają raporty do klinicysty. Na koniec etapu ponownie oceniają postępy dziecka. Jeśli wyniki są zadowalające, nadal wdrażają wszystkie strategie przez rok, organizując trzy spotkania z klinicystą. Jeśli niepokoi ich płynność dziecka, wdrażane są strategie bezpośrednie.
Podejście metody Palin do jąkania
Palin PCIT jest zakorzeniony w wieloczynnikowym modelu jąkania, w teoriach systemów rodzinnych, terapii poznawczo-behawioralnej, terapii behawioralnej oraz terapii krótkoterminowej skoncentrowanej na rozwiązaniach. Czynniki fizjologiczne, czynniki mowy i języka, czynniki psychologiczne i czynniki środowiskowe są brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o leczeniu. Istnieją różne przyczyny jąkania, a także różne sposoby jego powstawania. Elaine Kelman i Alison Nicholas, dwie autorki książki „Practical Intervention for Early Childhood Stammering” wydanej w 2008 roku jako przewodnik po podejściu terapeutycznym Palin PCIT podkreślają, że klinicysta powinien skupić się na odkryciu tego, co wpływa na mowę dziecka, zwłaszcza na jej płynność. Samo jąkanie nie jest jedynym celem leczenia, jak również nie jest celem głównym. Równie ważne jest zmniejszenie niepokoju rodziców i poprawa ich zdolności do zarządzania płynnością dziecka. Naukowcy z Centrum Michaela Palina uznali, że rodzice dzieci jąkających się nie różnią się od rodziców dzieci nie jąkających się, ale ich postawa odgrywa kluczową rolę w terapii. Płynność mowy dziecka może być pod kontrolą, gdy rodzice zmodyfikują style interakcji, a bezpośrednia interwencja często okazuje się zbędna. Wiedza rodziców o dziecku stanowi podstawę terapii. Są oni ekspertami. Terapeuta działa jako moderator i wzmacniacz, a nie jako nauczyciel. Ta bliska współpraca jest konieczna, aby osiągnąć rezultaty.
Badacze udowodnili również skuteczność Palin PCIT. Jest to podejście, które ma podłoże teoretyczne i wpływa na wewnętrzne i zewnętrzne czynniki jąkania (Millard & Onslow, 2012, Millard, Zebrowski & Kelman, 2018). Wiemy, jak i dlaczego to działa. Takie podejście odpowiada na wiele pytań bez ich mnożenia. Ewentualne niejasności dotyczą samego leczenia, a nie korzeni programu (modyfikacje środowiska domowego, zmiany interakcji).
Otoczenie jako istotny czynnik wpływający na jąkanie
Rodzina a jąkanie – Wpływ rodziny na jąkanie dziecka
Czy postępowanie rodziny a w szczególności rodziców może mieć wpływ na jąkanie? Jak bardzo jąkanie zależne jest od otoczenia dziecka? Zobacz poniżej.
Każde dziecko przychodzi na świat w rodzinie, która do osiągnięcia przez nie samodzielności ma bardzo ważny wpływ na jego życie. Mama i tata dziecka także wzrastali w rodzinach a relacje z własnymi rodzicami mogą mieć wpływ na wychowanie dziecka. Jeśli rodzice mieli dobre wzorce w domu, to prawdopodobnie będą je powtarzać w swojej rodzinie. Gdy jednak było to bardziej skomplikowane i trudne, to istnieją dwie możliwości. Pierwsza to powielanie błędów a druga to świadoma praca nad zmianą i przerwaniem nieprawidłowych relacji. Małe dziecko potrzebuje w pierwszym okresie życia przede wszystkim zaspokojenia podstawowych potrzeb koniecznych do przeżycia poza ciałem swojej mamy. Potem jego zainteresowania poszerzają się o swobodne i bezpieczne poznawanie otoczenia bliższego i dalszego. Rodzice są dla dziecka ważnymi osobami wprowadzającymi je w bezpieczny sposób w życie poza domem.
Wspomaganie mowy dziecka – jak nie zaszkodzić dziecku a jak pomagać?
Aby prawidłowo komunikować się, dziecko przechodzi skomplikowany proces nabywania języka. Jest to długa droga – u jednych szybsza, u niektórych wolniejsza. Rodzice nieraz chcieliby, żeby ich dziecko posługiwało się ładnymi zdaniami, prawidłowo odmieniało wyrazy, dobierało mądre słowa. Zdarza się, iż przyspieszanie tej bardzo trudnej dla dziecka umiejętności łączy się z tendencjami do nadmiernego korygowania i poprawiania. Rodzice mogą używać długich zdań, pełnych trudnych słów, przez co ich wypowiedzi są niełatwe w odbiorze. W procesie programowania i planowania mowy, dziecko potrzebuje zrozumieć co się do niego mówi i wiedzieć co chciałoby powiedzieć\odpowiedzieć. Rodzice mogą obawiać się, że używanie prostego słownictwa będzie miało niekorzystny wpływ na rozwój mowy ich dziecka, zwłaszcza jeśli ma ono trudności z poprawnym wypowiadaniem się. Badania naukowe wskazują, że nie jest to prawda. Rodzice, którzy potrafią dostosować sposób mówienia do możliwości dziecka, odkrywają, że to bardziej stymuluje, niż spowalnia rozwój mowy.
Co wpływa na jąkanie? – Jak rozmawiać z dzieckiem?
W rozmowach z dzieckiem oprócz języka bardzo ważne jest tempo mowy wypowiedzi. Zwłaszcza rodzinie, w której istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia jąkania lub takiej, w której dziecko się jąka. Podwyższone tempo mowy w otoczeniu dziecka może być czynnikiem ryzykownym dla utrzymania się niepłynności. Dlaczego wolniejsze tempo mowy i stosowanie pauz podczas mówienia może być pomocne? Dzięki temu dziecko ma więcej czasu, aby pomyśleć i zaplanować to, co chce powiedzieć. Dziecko może łatwiej zrozumieć mowę osób z jego otoczenia, ma poczucie, że ma czas i nie musi się śpieszyć. To pozwala dziecku myśleć i mówić we własnym tempie. Zazwyczaj, kiedy dzieci mówią wolniej, łatwiej im zachować płynność wypowiedzi.
Dla dobrej relacji z dzieckiem oprócz języka na odpowiednim poziomie, potrzebne są sygnały płynące z mowy ciała. Dla dziecka ważne jest, by czuło, iż jest słuchane przez patrzenie na niego, uśmiech, kiwanie głową, miłe gesty świadczące o bliskości. Dzięki temu może obserwować, czy są one ważne i czy rodzice są zainteresowani tym, co dziecko próbuje im przekazać.
Jeżeli ten temat jest dla Ciebie interesujący koniecznie zobacz inny artykuł omawiający czynniki wpływające na jąkanie. Jeżeli chcesz skonsultować się ze specjalistą w sprawie Twojego dziecka – skontaktuj się ze mną.
Ryzyko jąkania u dzieci – od czego zależy?
Od czego zależy ryzyko jąkania u dzieci?
Ryzyko jąkania się u dzieci jest uzależnione od kilku czynników. Prowadzone badania i obserwacje pokazują, że można wyróżnić co najmniej 4 czynniki, które wpływają na jąkanie się dzieci.
Przyczyna jąkania się u dzieci nie jest zwykle łatwa do określenia. Zdarza się, że objawy mogą pojawić się w wyniku stresu lub nerwowego napięcia. Czasem przyczyną może być choroba, taka jak dystonia lub choroba neurologiczna. W innych przypadkach przyczyna może leżeć w anatomii (budowie) jamy ustnej i krtani. Zawsze warto określić czy mamy do czynienia z jąkaniem wczesnodziecięcym, jąkaniem rozwojowym czy przyczyną pojawienia się jąkania jest jakaś choroba.
Jąkanie wczesnodziecięce, jąkanie rozwojowe czy jąkanie z powodu choroby?
Jąkanie wczesnodziecięce to jąkanie, które rozpoczyna się przed 3. rokiem życia. Jest ono często spowodowane tym, że dziecko ma problemy z artykulacją (np. nie potrafi wymówić trudnych dźwięków). Jąkanie rozwojowe to natomiast taki typ jąkania, który może pojawić się pomiędzy 3., a 6. rokiem życia. Czynnikiem mogącym wywołać jego powstawanie są czynniki psychologiczne (np. stres). To czy Twoje dziecko zmaga się z jąkaniem wczesnodziecięcym czy z jąkaniem rozwojowym sprawdzi logopeda. Jeżeli zależy nam na zweryfikowaniu czy jąkanie nie jest spowodowane jakąś chorobą należy skonsultować się z lekarzem np. neurologiem, który zleci dodatkowe badania.
Ryzyko jąkania u dzieci – Czy dziecko jest zagrożone jąkaniem?
W chwili gdy dziecko zaczyna się jąkać zaniepokojeni rodzice, zaczynają się zastanawiać czy to problem chwilowy czy może należy jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą.
Pewne czynniki mogą narażać dzieci na ryzyko jąkania u dzieci. Znajomość tych czynników pomoże Ci zdecydować, czy Twoje dziecko potrzebuje wizyty u logopedy.
Jakie są czynniki wpływające na możliwość wystąpienia jąkania?
- Historia rodzinna
Obecnie istnieją mocne dowody na to, że prawie połowa wszystkich jąkających się dzieci ma członka rodziny, który się jąka. Ryzyko, że Twoje dziecko faktycznie jąka się, zamiast po prostu mieć normalne niepłynności, wzrasta, jeśli ten członek rodziny nadal się jąka. Ryzyko jest mniejsze, jeśli członek rodziny wyrósł z jąkania jako dziecko. Dlatego, jeżeli w Twojej rodzinie występowały osoby, które się jąkały powinieneś obserwować rozwój mowy Twojego dziecka. Jeżeli zauważysz coś niepokojącego powinieneś niezwłocznie skonsultować się z logopedą i powiedzieć mu o tym, że w rodzinie były już osoby z jąkaniem. Taka informacja będzie bardzo przydatna w procesie diagnozy i pomoże odpowiednio szybko rozpocząć proces terapii.
- Wiek dziecka a jąkanie
To kiedy dziecko zacznie się jąkać jest niezwykle ważną informacją. Warto zapisać moment kiedy zorientujemy się, że mowa naszego dziecka stała się niepłynna. Statystyki podają, że dzieci, które zaczynają się jąkać przed ukończeniem 3,5 roku życia, częściej wyrastają z jąkania. Jeśli Twoje dziecko zacznie się jąkać przed 3 rokiem życia, istnieje znacznie większa szansa, że wyrośnie z tego w ciągu 6 miesięcy.
- Płeć
Badania pokazują, że statystycznie częściej jąkają się chłopcy. Co więcej dziewczynki częściej niż chłopcy wyrastają z jąkania. W rzeczywistości na każdą jąkającą się dziewczynę przypada trzech do czterech chłopców. Skąd to rozróżnienie na płeć? Zauważa się, że we wczesnym dzieciństwie istnieją wrodzone różnice między mową i zdolnościami językowymi chłopców i dziewcząt. Dziewczynki często zaczynają szybciej mówić niż chłopcy i mają bogatsze słownictwo.
Wielu chłopców, którzy zaczynają się jąkać, wyrośnie z problemu. Ważne jest, abyś pamiętał, że jeśli twoje dziecko jąka się teraz, niekoniecznie oznacza to, że będzie się jąkać przez resztę swojego życia.
- Czynniki psychologiczne
Okazuje się, że ważną rolę w jąkaniu odgrywają również czynniki psychologiczne. Należy tutaj zwrócić szczególną uwagę chociażby na temperament dziecka i na jego skłonność do zamartwiania się. Jeżeli dziecko jest nadmiernym perfekcjonistą, najprawdopodobniej będzie traktować swoją niepłynność mowy jako negatywną przypadłość lub nawet porażkę. Traktowanie jąkania jako porażki będzie skutkować znacznym obniżeniem pewności siebie i samooceny. To z kolei będzie potęgować strach przed mówieniem i powstawanie blokad podczas mówienia. Wrażliwa osobowość dziecka, delikatność, chęć zadowolenia w połączeniu z nieśmiałością to także cechy, które mogą mieć znaczenia dla podtrzymywania niepłynności.
Jeżeli Twoje dziecko zaczęło się jąkać a dodatkowo występują u Was czynniki zwiększające ryzyko jąkania u dzieci, skontaktuj się ze mną, aby możliwie najszybciej wdrożyć działania terapeutyczne dla Twojego dziecka.